یکی از معیارهایی که کشورهای توسعه یافته را از کشورهای در حال توسعه مجزا میکند، فرهنگ گروهی کار کردن است، در کشورهای توسعه نیافته، افراد علاقهیی به فعالیتهای گروهی ندارند و همین امر سبب می شود علاوه بر صرف انرژی بیشتر، کارها با کیفیت پایینترین انجام پذیرد.
اصولا جهت رسیدن به یک جامعه کارآفرین، رشد فعالیتهای گروهی نیز ضروری است و بدون چنین ویژگی، کارآفرینی در جامعه فراگیر نخواهد شد.
شرکت مایکروسافت جهت تهیه متن برنامه ویندوز ۲۰۰۳ از پنج هزار برنامه نویس کمک گرفت به گونهیی که این تعداد افراد در یک کار گروهی، موفق به طراحی این برنامه شدند. مهمتر از طراحی و تولید این برنامه، باید از هماهنگی و همبستگیهای گروهی لازم برای رسیدن به این هدف نام برد. حال ما با این سوال روبرو خواهیم بود که چگونه باید یک گروه کاری موفق را سازماندهی کنیم و چه شرایط فرهنگی باید بر این گروه حاکم شود تا بتواند به اهداف مورد نظر خود دست یابد. برای رسیدن به این هدف باید از قدمهای کوچک آغاز کرد تا در نهایت با کسب تجربیات لازم بتوان به تشکیل گروههای بزرگتر اقدام نمود. گروههای بزرگتری که بتوانند زمینهساز تحول در جامعه باشند.
در این مقاله تلاش میشود فرصتی برای اندیشیدن در این خصوص پدید آید. رشد و بسط فرهنگ گروهی کار کردن نیازمند انجام پژوهشهای لازم در این زمینه است زیرا فرهنگ جامعه ما با دیگر کشورها متفاوت است و لذا بعضی از دستورالعملهای ارایه شده در مقالات نویسندگان کشورهای دیگر برای ما کارساز نخواهد بود. امید است مطالعه این مقاله بتواند توجه شما خواننده محترم را برای مدتی هر چند کوتاه به این موضوع هدایت کند و زمینهیی برای شروع یک کار گروهی باشد. همچنین شما میتوانید جهت آشنایی با موانع بر سر راه فعالیتهای گروهی، در جامعه خویش به جستوجو پرداخته و به یافتن پاسخ این سوال بپردازید که چه عواملی سبب می شود که فعالیت های گروهی در نیمه راه تداوم نیابد؟
برای تشکیل یک گروه کاری توجه به عوامل زیر میتواند مفید واقع شود.
۱ -ابتدا یک موضوع مورد علاقه بیابید که ممکن است مرتبط با کار و یا امور زندگی شما باشد و از اینکه در این زمینه فعالیت میکنید لذت ببرید و حتی بتوانید چندین سال در این زمینه مطالعه و بررسی کرده و نتایج آن بتواند در شغل و یا زندگی شما اثرگذار باشد. فرض کنید تصمیم گرفتهاید در زمینه «حفظ محیط زیست» به بررسی بپردازید، لذا این موضوع میتواند شروعی برای تشکیل یک گروه کاری در زمینه حفظ محیط زیست باشد. به خاطر داشته باشید، موضوعی را انتخاب کنید که سبب ایجاد یک انگیزه قوی در شما شود. به گونهیی که مشکلات نتواند به راحتی شما را از ادامه این راه بازدارد.
۲ -اکنون شما باید به جستوجوی افراد علاقهمندی بپردازید که دوست دارند در رابطه با موضوع مورد نظر با شما همکاری کنند حتی اگر انتخاب این افراد مدت زمان زیادی طول بکشد و به خاطر داشته باشید اولین پایه تشکیل یک گروه کاری موفق، وجود افراد با انگیزهها و علاقهمند به موضوع مورد بحث است.
۳ -هنگامی که گروه کاری خود را تشکیل دادید برای آن هدف و وظایفی را تعریف کنید. برای مثال ممکن است یک گروه تشکیل دهید که هدف از آن «دستیابی به دانش IT» است. ابتدا هدفهای مورد نظر را تعریف کنید و آن موقع وظایف هر کسی را در گروه برای رسیدن به آن هدف تعیین کنید ،به گونهیی که هر کس بتواند در یک مدت زمان مشخص وظایف خویش را به انجام رساند و ارایه گزارش کند.
۴ -تلاش کنید یکی از اعضای گروه شما اهل نوشتن و نویسندگی باشد تا بتواند نتایجی را که در گروه به دست میآید به خوبی ثبت کند. این مستندات سبب میشود اندیشه گروه آرام آرام به دیگران منتقل شده و مورد نقد و بررسی قرار گیرد و گهگاه لازم است اعضای گروه نتایج فعالیتهای خویش را به صورت یک مقاله در اختیار دیگران قرار داده و زمینه برای تبادل اندیشه و افکار میان علاقهمندان به موضوع فراهم شود.
۵ -مسوولیت گروه، کاری مشکل است لذا فردی که مسوولیت گروه را میپذیرد باید در برقراری ارتباط با دیگران،فردی موفق باشد. او باید دانستههای خویش را در خصوص برقراری ارتباط موثر با دیگران افزایش دهد، به گونهیی که بتواند در قلب دیگران نفوذ کند. انسانها زمانی علاقهمندند با دیگران ارتباط صادقانه و خوبی برقرار کنند که این ارتباط از قلبها آغاز شود و اصولا هیچ کس قادر نیست در قلب دیگران نفوذ کند، مگر آنکه از خصایل اخلاقی ارزشمندی برخوردار باشد. مسوول گروه باید سختکوشتر، ثابت قدم تر و چه بسا مطلعتر از دیگران باشد و او باید گوی سبقت را از بابت مطالعه و جستوجوگری از دیگر اعضای گروه برباید تا از این طریق زمینه برای همبستگی بیشتر در گروه پدید آید.
۶ -حفظ احترام میان اعضای گروه از اصول اساسی حاکم بر گروه است. انسانها همه به دنبال تکامل و رشد شخصیت هستند و هنگامی که افراد در گروه، کسب شخصیت کرده و مورد احترام واقع میشوند، زمینه برای ارتقای بهداشت روانی در بین اعضا، مهیا میشود. به همین خاطر همبستگی میان اعضا بیشتر شده که این خود سبب پایداری گروه میشود.
۷ -آموزش مستمر باید در گروه تداوم یابد و هر کسی باید بکوشد دانستهها و علم و دانش خویش را در خصوص موضوعات مرتبط با گروه افزایش دهد و نتایج آن را به دیگران منتقل کند و هر کسی باید تنها در فکر رشد دیگری در گروه باشد در غیر این صورت گروه در آینده از هم خواهد پاشید. باید این نکته به خاطر سپرده شود که اگر در جامعه یی هر کسی سعی کند جلوی رشد دیگری را مسدودکند تا از این طریق رشد یابد، فرصتهای لازم برای خلاقیت و رشد چنین جامعهیی بر باد خواهد رفت.
۸ -یکی از نکاتی که اعضای گروه باید به آن توجه کنند، انجام مطالعات در زمینه خلاقیت، نوآوری و کارآفرینی است و همچنین لازم است اعضا با تکنیکهای مورد نیاز برای گروه نظیر یورش فکری، تکنیک شش کلاه تفکر و دیگر تکنیکهای خلاقیت آشنا شوند و در زمینه تکنیکهای حل مشکل، بیشتر بدانند و در این رابطه مطالعه و تمرین کنند.
۹- صبر و انتقادپذیری از ویژگیهای مهم فرهنگ فعالیتهای گروهی است، اعضای گروه باید همیشه آماده پذیرش سختترین انتقادات بوده و در برابر ناملایمات صبر فراوان داشته باشند. انسانها از نظر خصوصیات شخصیتی متفاوتند. زمانی که انسانها در شروع فعالیتها کنار هم قرار میگیرند، بعضی از خصوصیات رفتاری غیرقابل تحمل به نظر میرسند، درست مانند چرخدندههایی که با یکدیگر جفت نمیشوند و همین موضوع باعث برخورد چرخدندهها و اصطکاک میان آنها میشود. اما میان انسان با چرخدندهها فرق بسیار اساسی وجود دارد. آدمی قادر است با گذر زمان کمکم خود را با شرایط تطبیق دهد، لذا در اینجا صبر بسیار، ضروری است.تحمل سختیهای شروع کار و تحمل بعضی خصوصیات رفتاری انسانها سبب میشود آرامآرام انسانهای صبور به نتایج ارزشمندی دست یابند. صبر باعث میشود آدمی از انجام رفتارهای شتابزده وغیرمنطقی خودداری کرده و شاهد نتایج شیرین اعمال خود در آینده باشد.
۱۰-گهگاه لازم است گروه از متخصصین مرتبط با موضوعات مورد بحث دعوت کرده و از نظرات آنان بهرهمند شود. شرکت در سمینارها، نمایشگاهها و…میتواند فرصتی برای دیدار با متخصصان و افراد صاحبنظر باشد.
۱۱-اعضای گروه باید سعی کنند در عرصه پژوهش نیز وارد شوند تا بتوانند به نتایج ارزشمند دست یافته و در کنار آن به انتقال افکار نو پرداخته و راهحلهای کاربردی و ارزشمند به جامعه ارایه کنند.
۱۲-سیمونتون از محققان خلاقیت بیان میکند که فرد پس از ده سال درگیر شدن در یک مساله و کسب تجربه و تخصص در آن زمینه، به خلاقیت واقعی دست مییابد و لذا تداوم فعالیتهای گروه در مدت زمان طولانی نتایج شگفتانگیز و ارزشمندی در پی خواهد داشت.
۱۳-گروه میتواند در بعضی مواقع جلسات خود را در مکانهای تفریحی و فرحبخشی نظیر مکانهای سرسبز برگزار کند که این خود میتواند انگیزه بیشتری برای تداوم بحثها باشد.
۱۴ -گروه باید علم و دانش خویش را در رابطه با رایانه و اینترنت و زبان انگلیسی ارتقا دهد و از اطلاعات روز برخوردار شود به گونهیی که اعضا بتوانند از منابع خارجی بهره برده و از طریق و بلاگها و یا وبهای ایجاد شده توسط گروه به انتشار نتایج فعالیتهای خود بپردازند. این اقدام سبب میشود که زمینه برای جذب علاقهمندان و تبادل نظر در سطحی بسیار وسیعتر و در مقیاس فراملی پدید آید که این خود زمینهساز انتقال علم و دانش به داخل مرزهای کشور است و اعتبار ملی را ارتقا میدهد.
۱۵-گروه باید نتایج فعالیتهای خود را برای علاقهمندان در همایشها ارایه کند. این اقدام باعث خواهد شد که گروه بازخوردهای ارزشمند از دیگران دریافت کرده و از طرفی بتواند با انگیزش بیشتر به نقد و بررسی و اصلاح فعالیتهای خویش بپردازند.
۱۶-لازم است اعضای گروه در زمینه «روانشناسی گروه» مطالعه کنند. کسب اطلاعات در این خصوص میتواند زمینهساز شناخت اعضای گروه از یکدیگر شده و زمینه برای همبستگی بیشتر شود.
بدون شک تشکیل گروه و ادامه فعالیتهای آن همچون تولد موجودی است که اگر تداوم یابد، آرامآرام رشد و تکامل یافته و به مرحلهیی خواهد رسید که نتایج ارزشمندی از خود به جامعه ارایه میکند و چه بسا زمینهیی برای وقوع خلاقیت و کارآفرینی در جامعه و شروعی برای سازندگی در جامعه باشدو ذکر این نکته لازم است که بدانیم اگر این گروه در فکر خدمت به جامعه نباشد بدون شک در نیمه راه از حرکت باز خواهد ایستاد.
منبع : مقاله \” کار گروهی، شروع کار آفرینی \”- نویسنده : حمید میرزاآقایی
باز نشر : آکادمی یوگا مازندران
http://www.yogaacademy.ir